Xây dựng văn hoá đổi mới sáng tạo toàn dân là cốt lõi tạo nên thành công

Để đổi mới sáng tạo toàn dân

Phát biểu tại Lễ hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2025, diễn ra chiều ngày 21/4 tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: Ngày 21/4 không chỉ là ngày của nhà khoa học hay doanh nghiệp công nghệ, mà là dịp để tôn vinh tư duy sáng tạo của mọi tầng lớp nhân dân trong mọi lĩnh vực. Từ người nông dân cải tiến máy móc nông nghiệp, đến học sinh sáng tạo trong học tập, khuyến khích tinh thần "dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới" trong toàn xã hội, kết nối sáng tạo và đổi mới với phát triển bền vững.

Bộ trưởng cho biết, các nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra, ĐMST là chìa khoá giúp các quốc gia đang phát triển vượt qua bẫy thu nhập trung bình. ĐMST là "cửa ngách" mang tính chiến lược để các nước đang phát triển rút ngắn khoảng cách, tối ưu các nguồn lực hạn chế, và tạo ra giá trị thực tiễn từ những gì sẵn có để phát triển nhanh. Theo Bộ trưởng, cần xây dựng một hệ sinh thái ĐMST mà ở đó, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, người dân có thể sáng tạo trong điều kiện thực tế của mình, nhà nước đóng vai trò kiến tạo môi trường, thể chế và động lực để đổi mới sáng tạo không bị cản trở, mà được khơi thông và lan toả.
 

Theo Bộ trưởng, văn hoá đổi mới là văn hoá không ngừng học hỏi, dám thử nghiệm, liên tục cải tiến và thích ứng. ĐMST không cần phải đao to búa lớn mà có thể bắt đầu từ những cải tiến nhỏ, thiết thực trong đời sống hằng ngày. Dẫn chứng điển hình là Phần Lan là một quốc gia đổi mới thầm lặng, học hỏi liên tục và cải tiến vi mô. Đó là một xã hội học hỏi, xã hội ĐMST toàn dân. Phần Lan tin rằng, những cải tiến nhỏ từ 5 triệu người dân còn giá trị hơn phát minh từ 500 nhà khoa học, nói theo cách này thì cải tiến nhỏ từ 100 triệu người Việt Nam sẽ không kém gì 10.000 nhà khoa học.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ KH&CN đã được Bộ Chính trị giao nhiệm vụ xây dựng đề án Quốc gia khởi nghiệp, trong đó nội dung cốt lõi là hình thành tinh thần ĐMST trong toàn dân, đưa ĐMST trở thành lối sống, phong cách sống của mọi người dân, mọi tổ chức. Xây dựng văn hoá ĐMST, khuyến khích khám phá, và khoan dung với thất bại.
 

Ngày 21/4 vừa là Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới cũng vừa là Ngày Văn hoá ĐMST Việt Nam. Việt Nam không chỉ phát triển KH&CN, mà còn nuôi dưỡng một nền văn hoá ĐMST toàn dân. Khơi dậy tinh thần sáng tạo toàn dân trong kỷ nguyên số, mở rộng ĐMST ra ngoài phòng thí nhiệm tới doanh nghiệp, trường học, công sở, cộng đồng và địa phương. Mỗi năm đến dịp này, chúng ta sẽ tổ chức Tuần lễ ĐMST, phát động phong trào "Mỗi người dân một ý tưởng cải tiến, mỗi cán bộ công viên chức đổi mới từ việc nhỏ nhất".

Bộ trưởng nhấn mạnh, xây dựng văn hoá ĐMST toàn dân sẽ là cốt lõi tạo nên thành công của công cuộc đột phá phát triển KHCN,ĐMST và CĐS của Việt Nam mà Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát động.

Trong bối cảnh cả nước đang tập trung, quyết liệt triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST&CĐS quốc gia, để phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và nhân dân trong việc thúc đẩy hoạt động ĐMST phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, việc tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới có ý nghĩa lớn.

Năm 2025 là năm thứ tư Bộ KH&CN tổ chức Lễ hướng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới, với mục tiêu: Tuyên truyền, phổ biến trong cộng đồng và toàn xã hội cùng chung tay thúc đẩy hoạt động ĐMST; tạo dựng văn hoá ĐMST trong toàn xã hội; nâng cao nhận thức về vai trò của KHCN, ĐMST và CĐS trong phát triển kinh tế - xã hội bền vững và thúc đẩy sự phát triển mọi mặt của con người; thúc đẩy phát triển KHCN,ĐMST&CĐS, để KH&CN trở thành lực kéo của nền kinh tế, ĐMST là động lực chính của tăng trưởng, CĐS là công cụ chiến lược nâng cao năng lực ĐMST quốc gia; thúc đẩy phát triển hệ thống ĐMST quốc gia, tăng cường kết nối giữa khu vực doanh nghiệp - nhà nước - viện/trường - startup - nhà đầu tư - cộng đồng với vai trò của các nền tảng số kết nối cung - cầu công nghệ, chuyên gia - ý tưởng.

Chủ đề hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2025: "Đổi mới sáng tạo - Nghĩ khác, Làm khác để tốt hơn"; "Đổi mới sáng tạo - Doanh nghiệp tiên phong - Quốc gia thịnh vượng"; "Đổi mới sáng tạo toàn dân - Chuyển đổi số toàn diện - Vì cuộc sống tốt đẹp hơn".