Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội Việt Nam được đánh giá cao

Tiến sĩ khoa học Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam chủ trì tại điểm cầu Hà Nội. Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo LHH các tỉnh, thành phố trong cả nước, thông qua hình thức trực tuyến.

Trong năm 2021, dịch bệnh Covid-19 gây ảnh hưởng nặng nề đến tình hình phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Tuy nhiên, hoạt động TVPB&GĐXH trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam vẫn triển khai kịp thời, toàn diện, có hiệu quả. Liên hiệp Hội Việt Nam đã tổ chức góp ý vào các đề án quy hoạch như: “Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”; “Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”;  “Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” theo đề nghị của Bộ Giao thông Vận tải. Các buổi hội thảo, phản biện luôn có sự tham dự của nhiều chuyên gia và lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành Trung ương.

Theo báo cáo công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội năm 2021, ngoài những chủ trương, chính sách, dự án, đề án lớn do Liên hiệp Hội Việt Nam phản biện và giám định được Đảng, Chính phủ, các Ban, Bộ ngành Trung ương đánh giá cao, Liên hiệp hội các địa phương cũng đã được cấp uỷ, chính quyền các cấp giao nhiệm vụ TVPB&GĐXH các chủ trương, chính sách, đề án, dự án lớn. Đồng thời, MTTQ và các ban, ngành cũng phối hợp lấy ý kiến của Liên hiệp hội phản biện nội dung các Tờ trình, đề án, dự án, kế hoạch… Hoạt động này ngày càng chuyên nghiệp, được đánh giá cao tại Liên hiệp hội các địa phương. 

Các ý kiến TVPB&GĐXH của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên khá độc lập, khách quan, hầu như không có sự ràng buộc, ảnh hưởng, tác động bởi các cơ quan có thẩm quyền. Về cơ bản, các cấp chính quyền cả Trung ương và địa phương đều đánh giá cao hoạt động TVPB&GĐXH và quan tâm, tạo điều kiện để Liên hiệp Hội thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.

Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn như: nhiều hội thành viên thiếu nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực tài chính để triển khai nhiệm vụ TVPB&GĐXH. Nhiều địa phương chưa kết nối được mạng lưới các chuyên gia cho hoạt động này. Mặt khác, cấp uỷ, chính quyền một số địa phương giao tư vấn, phản biện, giám định xã hội cho Liên hiệp hội trong thời gian khá gấp rút, nên công tác chuẩn bị chưa thật chu đáo. Vì vậy, chất lượng hoạt động TVPB&GĐXH ở một số địa phương có phần hạn chế.

Tại hội thảo, nhiều đại biểu nhận định: Văn hóa phản biện chưa thực sự được coi trọng. Bản chất của TVPB&GĐXH là phát hiện những nội dung còn thiếu, chưa sát, chưa phù hợp. Trên cơ sở đó, phân tích, lý giải đưa ra các luận cứ khoa học và thực tiễn và đề xuất giải pháp, khuyến nghị nhằm hoàn thiện các dự thảo cơ chế, chính sách hoặc nâng cao hiệu quả của chương trình, dự án. Tuy nhiên, nhiều tổ chức và cá nhân coi phản biện thường là ý kiến phản bác thiếu tính xây dựng. Do vậy luôn né tránh việc TVPB của Liên hiệp Hội Việt Nam và các hội thành viên.

Nhằm khắc phục những hạn chế, mang lại hiệu quả cho hoạt động TVPB&GĐXH, phát biểu tại Hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng: Phải coi TVPB&GĐXH là một nét văn hoá của xã hội dân chủ; cấp uỷ, chính quyền các cấp phải đặt niềm tin tuyệt đối vào công tác TVPB&GĐXH của đội ngũ trí thức khoa học, các chuyên gia do Liên hiệp hội Trung ương và các địa phương tập hợp.

Tham luận về vấn đề này, thạc sĩ Nguyễn Thị Lan Hương - Chủ tịch LHH Bình Phước nêu kinh nghiệm trong công tác TVPB&GĐXH ở Liên hiệp hội Bình Phước. Bà Hương cho biết, phần lớn nội dung tư vấn, phản biện thành công, được cấp uỷ, chính quyền các cấp ghi nhận, đó là Liên hiệp hội phải chọn lựa, tập hợp được những chuyên gia vừa có tâm huyết, trách nhiệm, vừa phải có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực được mời. Bên cạnh đó, để đảm bảo tính khả thi, tính thuyết phục của các đề xuất, kiến nghị sau khi phản biện, Liên hiệp hội phải luôn chú trọng phân tích, làm rõ cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, cơ sở khoa học của các kiến nghị. Cố gắng trình bày, lập luận rõ để đơn vị được TVPB&GĐXH dễ tiếp thu, chỉnh sửa và giải trình.

Phát biểu tại Hội thảo, thạc sĩ Nguyễn Thị Lan Hương, Chủ tịch Liên hiệp hội Bình Phước cho biết: mặc dù trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp hội Bình Phước vẫn không gián đoạn, vẫn đảm bảo tính hiệu quả do kịp thời thay đổi phương thức tổ chức.
Liên hiệp hội Bình Phước đã hoàn thành tốt nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao, góp phần tích cực vào duy trì phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao vị thế của Liên hiệp hội và khẳng định được vai trò của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp xây dựng và phát triển tỉnh Bình Phước.

Tại Hội thảo, nhiều ý kiến cũng đề nghị Liên hiệp hội Việt Nam cần đề xuất với Chính phủ có Quy chế quy định tiêu chí cụ thể những dự án phải qua TVPB&GĐXH. Cần có văn bản quy định cụ thể mang tính bắt buộc đối với các cơ quan, các lĩnh vực phải thực hiện việc TVPB&GĐXH. Đồng thời, Liên hiệp Hội Việt Nam cần thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng về kỹ năng, nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ TVPB&GĐXH trong giai đoạn hiện nay.

Phát biểu tại Hội thảo, Tiến sĩ khoa học Phan Xuân Dũng - Chủ tịch LHH Việt Nam ghi nhận, đánh giá cao nội dung các tham luận. Ông cũng cho rằng, hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp Hội Việt Nam và các đơn vị thành viên đã thật sự có nhiều đổi mới. Ông đánh giá cao các địa phương đã thay đổi phương thức hoạt động, duy trì công tác TVPB&GĐXH trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, đóng góp tích cực vào việc xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật và các đề án, dự án lớn, đem lại lợi ích về nhiều mặt cho đất nước và từng địa phương. Đồng thời ông cũng thẳng thắn nhìn nhận những mặt còn hạn chế, yếu kém trong hoạt động này kể cả ở Liên hiệp hội Việt Nam và Liên hiệp hội các tỉnh, thành phố.

Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam đề nghị trong thời gian tới, Liên hiệp hội Việt Nam và các hội thành viên cần chú trọng tập hợp, tạo điều kiện để đội ngũ trí thức khoa học nâng cao trách nhiệm, tham gia ngày càng sâu vào hoạt động TVPB&GĐXH. Vì đây là một trong những hoạt động chính, quan trọng của Liên hiệp hội.